کتاب چای

معرفی کتاب کتاب چای
کتاب چای نوشته کاکوزو اوکاکورا است که با ترجمه قدرت‌الله ذاکری منتشر شده است. کتاب چای برای معرفی ژاپن به تمام جهان نوشته شده است و با ترجمه‌ای روان در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.

درباره کتاب کتاب چای
کتاب چای، یکی از سه کتاب مطرحی است که در فاصله ده ساله شروع جنگ ژاپن و چین (۱۸۹۴) تا پایان جنگ ژاپن با روس (۱۹۰۵)، توسط نویسندگان ژاپنی و به زبان انگلیسی نوشته شد. کشور کوچک ژاپن که آن زمان بسیار ناشناخته بود، در جنگ با امپراتوری بزرگ چین و به خصوص در جنگ با یکی از دو ابر قدرت زمانه یعنی روسیه پیروز شد و افکار عمومی جهانیان سخت خواهان متوجه و خواهان شناخت ژاپن شدند. بنابراین این زمان کتاب‌های در معرفی این کشور از سوی غربی‌ها نگاشته شد که در آن ژاپن کشوری وحشی و عقب افتاه توصیف می‌شد که در پایه اصلاحات به سبک غربی و نزدیکی به غرب توانست به پیشرفت برسد.

در چنین احوالی خود ژاپنی‌ها به معرفی کشور خود پرداختند که سه کتاب «مردان سرآمد ژاپن؛ ژاپن و ژاپنی» نوشته کانزو اوچی‌مورا، «بوشیدو، روح ژاپن» نوشته اینازو نیتوبه و «کتاب چای» نوشته کاکوزو اُکاکورا مورد توجه بیشتر قرار گرفتند. با این همه مقایسه دو نویسنده اول یعنی اوچی‌مورا و نیتوبه با نویسنده «کتاب چای»، ما را متوجه تفاوت‌هایی کلی می‌کند. دو نویسنده اول هر دو نوکیش مسیحی بودند و به سبک غربی لباس می‌پوشیدند. کتاب آنها هم معرفی فرهنگ ژاپن بر اساس معیارهای غربی و دیدگاه غربی‌ها است.

اما اُکاکورا نویسنده کتاب چای شیفته شرق و فرهنگ ژاپن بود. او نه تنها غرب را بر شرق برتر نمی‌دانست، که باور داشت در برخی از جنبه‌ها به خصوص امور مرتبط با دین و اخلاق غرب به شرق نیاز دارد. او در «کتاب چای» با دستمایه قرار دادن هنر چای که هنر زندگی، آرامش و صلح است، موضعی تهاجمی در برابر غرب می‌گیرد و ضمن دفاع از ژاپن و شرق، انتقاداتی را متوجه غرب و غربیان می‌کند.

کتاب چای، تصویری از ژاپن در شمایل کشوری فرهنگی و هنری در مقابل تصویر جنگجویی آن می‌سازد. نویسنده سعی دارد تا از این طریق توجه و احترام جهانیان را به فرهنگ صلح طلبی و هنرهای کشورش جلب و در واقع نوعی دیپلوماسی بر مبنای درک فرهنگی ایجاد کند. همین مسأله سبب شده تا بیش از گذشت بیش از صد سال از نگارش کتاب چای، بار دیگر این کتاب مورد توجه قرار گیرد، چرا که عصر حاضر بیش از هر زمانی به روابط سیاسی بر اساس درک ارزش‌ها و فرهنگ متقابل دارد.