بیروت 75

توضیحات: انتشارات ماهی منتشر کرد: غاده السمان را در ایران بیش‌تر با اشعارش می‌شناسند، اما رمان‌ها و داستان‌های کوتاهش در جهان عرب شهرت بیش‌تری دارند. بیروت 75 نخستین رمان او و از آثار برجسته ادبیات عرب است، تصویری از بیروت در آستانه جنگ داخلی. این رمان چند سال پیش از شروع جنگ داخلی منتشر شد و بعضی منتقدان آن را به‌نوعی پیشگویی این رویداد دانسته‌اند. معرفی و نقد کتاب تهران: بیروت 75 از سفر پنج نفر به بیروت آغاز می‌شود. فرح، یاسمینه، طعان، ابومصطفی و ابوملا پنج مسافر اتومبیلی هستند که از دمشق به سوی بیروت می‌رود. نویسنده کوشیده هریک از آنها را به عنوان نماد بخشی از جامعه به سرعت در حال تغییر عرب بازنمائی کند.آنها به زندگی‌شان در سرزمین مادری پشت کرده و هریک به امیدی راه شهر پر آب‌و‌رنگ بیروت را در پیش گرفته‌اند. یکی برای آزادی، دیگری به امید پولدار و سرشناس شدن و آن دیگری برای فرار از سرنوشت شومی که سنت‌های دست‌وپاگیر قومی برایش رقم زده‌اند، این مقصد را برگزیده‌ است…. غاده السمان با زبانی شاعرانه و به کارگیری عناصر سوررئالیستی و قرار دادن آنها در کنار روایت رئالیستی داستان به خوبی چالش‌ها و تعارضات جامعه‌ای که تجربه ی استعمار را از سر گذرانده است و تغییرات اجتماعی عظیمی را تجربه می‌کند ترسیم کرده است. چالش‌ها و تعارضاتی که به روشنی بیانگر علت وقوع جنگ داخلی در این کشور هستند. نقد نویسنده در این اثر متوجه تضاد طبقانی، غرب‌گرایی، آزادی جنسی و حضور همچنان پررنگ ارزش‌های سنتی و نیز آسودگی و بی‌خیالی مردمانی است که سایه جنگ و ویرانی را بر سر خود احساس می‌کنند اما آنچنان درگیر روزمرگی هستند که برایشان معرکه لوطی و انترش در خیابان به مراتب از پرواز هواپیماهای جنگی بر فراز شهر جذاب‌تر است، گویی صداها را نمی‌شنوند و خطر را نمی‌بینند. غاده السمان در 1942 در دمشق به دنیا آمد و خیلی زود مادرش را از دست داد. پدرش، احمد السمان، مردی بود خودساخته که از دانشگاه سوربن دکترای اقتصاد گرفته بود و سابقه‌ی تدریس در دانشگاه دمشق و ریاست دانشکده‌ی حقوق این دانشگاه را داشت و برای مدتی هم وزارت آموزش و پرورش را بر عهده گرفته بود. غاده زیر نظر این پدر از همان کودکی زبان فرانسه را آموخت و با قرآن مأنوس شد. وی در 1963 و در سوریه لیسانس زبان و ادبیات انگلیسی گرفت و در 1964 برای ادامه‌ی تحصیل در مقطع فوق لیسانس دانشگاه امریکایی بیروت به لبنان رفت. رساله‌ای که وی در پایان این دوره‌ی تحصیلی نوشت درباره‌ی تئاتر پوچی بود. سال 1966 آغاز چالش‌های بزرگ زندگی‌اش بود. برای ادامه‌ی تحصیل در مقطع دکترا به لندن رفت، ولی بر اساس قانونی که فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها را ملزم به کسب اجازه از دولت برای خروج از کشور می‌کرد، به صورت غیابی محکوم به سه ماه زندان شد. در همین سال، پس از انتشار شام غریبان، هم پدرش را از دست داد و هم شغل خبرنگاری‌اش را در یک مجله‌ی لبنانی. پس از آن، شاید غربت در لندن و درگیری با مشکلات مالی بود که از ادامه‌ی تحصیل منصرفش کرد. اما 1967 چیزی نبود جز رهاورد مهیب ماه ژوئن و جنگ شش روزه، آن شکست مصیبت‌بار که لرزه‌ای شد و بر جان جهان عرب افتاد تا به‌تدریج جراحتی عمیق و دردناک و پر از سرخوردگی شود و محصول عظیمی از آفرینش‌های ادبی به بار آورد. غاده تا سال 1969 میان لبنان و برخی کشورهای اروپایی در آمد و شد بود. در اوایل دهه‌ی هفتاد ازدواج کرد، پسری به نام حازم به دنیا آورد و مشمول عفو دولت سوریه شد. در 1977، «انتشارات غاده السمان» را در بیروت تأسیس کرد و از اواخر دهه‌ی هشتاد تاکنون در پاریس اقامت دارد. سمیه آقاجانی در سال 1360 در اصفهان متولد شد. او دکترای ادبیات تطبیقی را از دانشگاه دمشق اخذ کرده است. اولین ترجمه‌ی آقاجانی ترجمه‌ی کتاب جنبش آزادیبخش فلسطین (فتح) است که آن را از زبان عربی به فارسی برگردانده است. رمان بیروت 75، از غاده السمان، اولین اثر ادبی به ترجمه‌ی اوست که منتشر شده است.