تاریخ ایران آکسفورد زیر نظر نورج دریایی

دیرزمانى است که داستانِ ایران غربیان را مسحور خود ساخته است. مورخان و باستانشناسان قرن نوزدهم دلمشغول ایرانِ کهن بودند و ایرانِ قرون میانه نیز به‌عنوان تلاقى‌گاه تمدن‌هاى بزرگ جهان انبوهى از دانشوران را مجذوب کرده بود. این شیفتگى همچنان برجاست و حجم عظیمى از متون را پرورانده است و همچنان مى‌پروراند. در این میان، تاریخ ایران آکسفورد، از لحاظ گسترۀ تاریخى، مجموعه ‌مقالاتى است جامع دربارۀ سرگذشت تمدن ایرانى. نویسندگان، که همگى در حوزه‌هاى مطالعاتى مربوطه پیشرو هستند، بر پیوستگى‌هاى کلانِ موجود در این تاریخ تأکید مى‌کنند و در عین حال به توصیف الگوهاى مهم تحول در دوره‌هاى مختلف مى‌پردازند. هر یک از فصول کتاب متمرکز است بر یک عصر و مختصات سیاسى و اجتماعى و فرهنگى و اقتصادى آن. بخش‌هاى مربوط به ایران باستان از شواهد انسان‌شناختىِ دوران پیشاتاریخ آغازیده و نخستین تمدن‌هاى شکل‌گرفته در این سرزمین را وصف مى‌کنند و در ادامه به برآمدن امپراتورى‌ها مى‌رسند. بخش سده‌هاى میانه به تاخت و تاز عرب مى‌پردازد و سپس به نفوذ ترکانِ آسیاى میانه. موضوع بخش سوم ایرانِ جدید است و با پایه‌گذارى حکومت صفوى آغاز شده و با تحلیل تعارضات مربوط به مدرن‌سازى ایران در عهد قاجار و دوران پهلوى، و سرانجام، انقلاب 57، پى گرفته مى‌شود.