ژنرال دلا روره

ایندرو مونتانللی روزنامه‌نگار و مورخ ایتالیایی در آخرین سال حاکمیت موسولینی در میلان به زندان فاشیست‌ها افتاده بود که با شخصیت اصلی این داستان آشنا شد؛ قالتاقِ کلاهبردارِ قماربازی که نازی‌ها می‌کوشند با استفاده از او در صفوف مبارزان آزادیخواه نفوذ کنند، اما نتیجهٔ دیگری می‌گیرند. کلاهبردار نقش قهرمان نهضت آزادی را چنان خوب بازی می‌کند که ناگهان تصمیم می‌گیرد «کار» را قهرمانانه به پایان برساند مبادا که مفهوم «قهرمان» در میان همقطارانی که قرار است در کنارشان اعدام شود خدشه بردارد؛ مثالی از انسان‌های عادیِ عصر ظلمت که در لحظه‌ای از زندگی تحولی ژرف را تجربه می‌کنند و از زندگیِ خود طرحی غیرمنتظره و غیرعادی می‌آفرینند.

روبرتو روسلینی فیلمی را به همین نام بر اساس این رمان ساخت که برندهٔ «شیر طلایی» فستیوال فیلم ونیز شد.