مروری بر کتاب تاریخ روابط ایران و بریتانیا باز میگردد به قرن سیزدهم میلادی مطابق قرن هفتم هجری؛در آن دوران ارغوان شاه نواده هلاکو خان در ایران و ادوارد اول در انگلستان حکومت میکردند.اولین هیئت نمایندگی ثابت بریتانیا در تهران، در سال 1821 میلادی (1200 خورشیدی) در باغ الچی در تهران مستقر شد. ...سیاست خارجی ایران در عصر قاجار بحرانیترین مراحل تاریخی خود را تجربه کرد.پیچیدگی نظام بینالملل، انحصار در تقسیم قدرت و رقابت بین دو بازیگر نیرومند وکهنهکاری نظیر روسیه و بریتانیا در شمال و جنوب ایران، شرایط بغرنج و دشواری را برایدیپلماسی ایران فراهم کرده بود. وضع سیاست خارجی ایران در این دوره شباهت بیشتریبه فندق در دهانهء گازانبر را داشت که پیوسته از دو جناح متضاد و مخالف تحت فشار بود. با وجود این که سیاست خارجی ایران به جز دورهء کوتاه صدارت امیرکبیر در عصرقاجار استحکام چندانی نداشت و بر اصول ثابت و از پیش تعیین شدهای استوار نبود، امّادقّت در رخدادها و توجه در جهتگیریهای دیپلماسی ایران، این نتیجه را به دستمیدهد که ایران در فرایند جهتگیریهای تضاد و تفاهم دو دولت نیرومند همچون روسیهو انگلیس و نیز تحت تأثیر شرایط و مقتضیات بینالمللی و اوضاع داخلی، از یک سریخطوط کلی در سیاست خارجی خود پیروی میکرد که در عمل به منزلهء خط مشیسیاست خارجی ایران در قرن نوزدهم میلادی محسوب میشد دیپلماسی ایران در رابطه با سیاستهای استعماری بازیگران اروپایی بسیار سطحینگرانه و فاقداستحکام لازم بود. لذا، بارها وجهالمصالحهء دولتهای اروپایی قرار گرفت. در کشاکش رقابت روس وانگلیس، زمامداران قاجار میکوشیدند تا ضمن پرهیز از سیاست از اصول ایجاد تعادل میان دولرقیب و سیاست «اتّحاد و تعهّد»، از سیاست قدرت سوّم تبعیت کنند. فهرست میرزا ابوالحسن خان ایلچی صدر اصفهانی پسران فرمانفرما سرهان بارتلمی میرزا آقاخان نوری آقاخان محلاتی و....
0 نظر