سمرقند (مروارید)

«سمرقند»، کتابی داستانی ـ تاریخی درباره برخی شخصیت ها و جریان های اجتماعیِ ایران در دو دوره تاریخی است (قرن پنجم و چهارده هجری برابر با قرن دوازده و بیست میلادی)
معلوف در «سمرقند» دو دوره از تاریخ ایران را به رشته تحریر درآورده است: یکی، دوران حکومت سلجوقیان فعالیت های سیاسی حسن صباح ; دیگری، انقلاب مشروطه از قتل ناصرالدین شاه تا استقرار مشروطیت و فداکاری ها و جانبازی های مردم تبریز. امین معلوف توانسته با ظرافت و مهارت این دو بخش از تاریخ ایران را با بهانه قرار دادن دست نوشته رباعیات و خاطرات عمر خیام نیشابوری به هم پیوند دهد.